Sahir

Cenab-ı hakk kainat yaradıldıktan sonra son peygambere kadar tüm peygamberlere ve insanlığa cin ve insan şeytanları tasallut etmiştir.

ŞEYTAN, sözlükte ya ŞATANE - YEŞTUNU, ya da ŞATE YEŞİTU fiilinden gelme bir isimdir. Birinci fiil itibariyle, muhalefet etmek, uzaklaşmak, uzaklaştırmak, haktan uzak kalmak mânalarına gelir. İkinci fiil itibariyle, öfkeden yanıp tutuşmak, haset edip kin beslemek mânalarına gelir.

O halde şeytan ister özel, ister cins isim olarak kullanılsın bu gibi mânalara delâlet etmektedir. İblis haset ve gururuna yenilerek Adem Peygambere secde etmeyip böylece ilâhî emre muhalefet ettiğinden kendisine Şeytan denildiği bilinmektedir. Çünkü kendisinin yalın, dumansız ateşten, diğer bir deyimle ışınlardan yaratılması, Adem'in ise, süzülmüş balçıktan yaratılması, onu çok hatalı bir kıyaslamaya sürüklemiştir. Böylece sözlük manasıyla, isim olarak taşıdığı mâna birleşmektedir. Bu manayla ilâhî buyruğa muhalefet eden, haktan uzaklaşan ve uzaklaştıran her insan ve cin'e şeytan denilebilir. Ayetlerde bilhassa bu hususa delâlet ve işâret vardır. O nedenle, ilim adamları «kendini yükseklerde görüp başkasını küçümseyen, ölçüsünü bilmeyip ilahi sınırı aşan ve Allah'a c.c kulluk hususunda büyüklük taslayıp haktan uzaklaşan inatçı, asi her insan ve cin'e şeytan denilir» diyerek bir genellemede bulunmuşlardır."

Bazı ilim adamlarına göre, ŞEYTAN isminin İNS ve CİN kelimeleri üzerine atfı, başkalığı gerektirir. O halde şeytanlar ayrı, cinler de ayrı yaratıklardır. Şeytanlar, adem Peygambere secde etmeyen İBLİS'ten üreyip çoğalmışlardır. Cinler ise CAN KAVMİ denilen ve Âdem'den önce yaratılan, aynı zamanda aslı ateş olan gözle görülemiyen varlıklardır. Allah'a imân edenleri olduğu gibi, etmeyenleri de vardır.

Kimi de CİN ve ŞEYTAN tabirleri üzerinde durup bunları HABİS RUH lar diye yorumlamışlardır. Onlara göre, ruhlar ikiye ayrılır: Bir kısmı dünya ötesinde, bir kısmı ise dünyada oyalanırlar. Dünyada oyalananlar da TEMİZ RUHLAR ve HABİS RUHLAR olmak üzere iki kısma ayrılırlar. Temiz ruhlar, iyilik ve hayrı, ibadet ve itaati fısıldarlar ki, bunlar, yeryüzünde görevli olan meleklerdir. İkinciler ise, şer ve kötülüğü, isyan, kin ve muhalefeti, ahlâksızlık ve başkaldırmayı fısıldarlar ki bunlar da yeryüzünde dolaşan şeytanlardır. Bu iki kısımdan her biri kendi aralarında da yaratılışlarına uygun anlamda fısıldaşırlar.

İnsanlara gelince :

İçi tertemiz olup ilahi buyruklara uyanlar, daha çok hayır ve iyilik düşünüp bu doğrultuda hem kendini, hem çevresini aydınlatanlar ve her vesileyle düşüncelerini berraklaştıranlar tertemiz melekler gibidirler. Bunun aksine bir yol tutanlar ise habis şeytanlar gibidirler. Bu mânayla onlara, İNSAN ŞEYTANLARI denilmiştir.

Her iki türden olan şeytanlar başkalarını aldatmak, yoldan saptırmak için çok süslü ve yaldızlı sözler fısıldanırlar. Basit mantıkî oyunlara başvurup aldatmaya çalışırlar. Haktan yana görünüp hakkı inkâr ederler ve fırsat bulunca hakkı değiştirmekten çekinmezler.

Daha çok peygamberlere ve onların vârisleri sayılan din mürşitlerine, güçlü ilim adamlarına dil uzatır, onlara çamur atar, toplum içinde itibarlarını sarsmak için din adına dini yıkarlar. Bu tipler her devirde sahneden eksik olmazlar. Günün şartlarına göre, yol ve yöntem seçip uygularlar.

Kur'an-ı Kerim mü'minlerin dikkatini bu tip şeytanlara çekmekte ve gereken uyarıda bulunmaktadır. Allah, hikmeti gereği insanı, meleği, cin ve şeytanı ayrı ayrı maddelerden ve ruhlardan yaratmıştır. Her birinin yapısı, karakteri ve görevleri değişiktir.

İnsanda yaratılıştan Allah ve din duygusu mevcuttur. Ona imân mayası da diyebiliriz. Bunun yanı başında onda kötülük ve günaha meyledecek duygu da vardır ve bu da doğuştan onda mevcuttur. Buna inkâr ve isyan mayası da diyebiliriz. Cinler de böyledir. Şeytanlar ise daha çok şer ve kötülük mayasını taşımaktadırlar. Yaratılışlarında bu maya vardır ve İblis'in Hakka isyanıyla, o rakipsiz duruma gelmiştir.

Görülüyor ki, bunlardan her tür kendine has kanunlarla, değişik ruh ve karakterlerle yaratılmıştır. Biri diğerine pek benzememektedir. Allah dileseydi, bunların hepsini melekler gibi tertemiz ruhlar olarak yaratabilirdi. O zaman ayrı tür yaratmaya gerek kalmazdı. Zira sayısı belirsiz melekler her an Yüce Yaratan'a secde etmektedirler. Maksat, nurdan melekleri yarattığı gibi, ateşten cin ve şeytanları, topraktan insanları yaratmak ve doğuştan onları bir takım öz mayalarla donatmaktır.

O halde bu üç, ya da dört ayrı varlık hakkında konulan cari kanunlar vardır ki bunlar ezelle ebet arasında yoluna devam ederek değişmezler. Allah dilerse bu kanunları değiştirebilir, dileseydi bu dört varlığı başka türlü yaratabilirdi. Ama öyle dilememiştir. İnsanlara da, cinlere de hakkı bulmak için bir çok imkânlar ve yetenekler verilmiştir.

Ama her varlık kendisiyle ilgili bulunan hayat kanununa uymak zorundadır. Uyan mutlu olur, uymayan mutsuz olur.