musemma

İslâm dinini ayrıcalıklı kılan ve onu güçlü ve üstün hale getiren
özelliklerinden birisi de; yüce Allah'ın izniyle zorluk ve mihnetlere karşı
durabilme gücü, müslümana rahat ve huzur ortamlarında, huzursuzluk
ve tedirginlikten uzak bir şekilde yaşamasına yardımcı olacak yolları ve
yöntemleri vermiş olmasıdır. Bunlar arasında sünnet-i seniye'de
açıklanmış bulunan ve müslümanın yüce Allah'ın izniyle tabi olup
bağlandıkları takdirde, cin şeytanlarının kötülüklerini defedebileceği
yolları ve yöntemleri açıklaması da vardır. Cinlerin şeytanları, hiç
şüphesiz ellerindeki bütün imkan ve yollarla insanlara zarar vermeye
çalışırlar. Pak sünnet müslümanın cin şeytanlarının bütün alanlarda
kendisine vereceği zararları önlemekte kendisine yardımcı olacak bütün
yolları açıklamış bulunmaktadır. Aşağıda buna dair etraflı açıklamalar
görülecektir.

1. Kur'an-ı Kerim okumak: Bunun pekçok delilleri vardır. Bunlardan
birisi de İbn Mâce'nin Tıp bahsinde İbn Ebi Leylâ'dan, onun babası Ebû
Leylâ'dan şöyle dediğine dair naklettiği rivayettir. Ben Peygamber
Sallallahu aleyhi vesellem'in yanında oturuyorken bedevi bir arap onun
yanına geldi ve:
“Benim, ağrıları bulunan bir kardeşim vardır” dedi. Peygamber:
“Kardeşinin ağrıları nedir”, diye sordu. O,
“onda bir parça delilik vardır” dedi. Peygamber:
“Git onu bana getir”, dedi. (Ebâ Leylâ) dedi ki:
“Bedevi arap gitti, kardeşini getirdi. Peygamber Sallallahu aleyhi
vesellem’in önünde oturttu. Peygamber Sallallahu aleyhi vesellem’in
ona Fatiha'yı, Bakara suresinden ilk dört âyeti, ortasından "ilâhınız tek
bir ilahtır" (el-Bakara, 2/163) ve Ayetü'l-Kürsî ile birlikte iki âyeti,
sonundan da üç âyeti okudu. Al-i İmran suresinden de bir âyet okudu.
Zannederim: "Allah kendisinden başka hiçbir ilâh olmadığını...
açıkladı." (Al-i İmran, 3/18) ayetini okudu. el-A’raf suresinden de:
"Şüphesiz Rabbiniz o Allah'tır ki... yarattı." (7/54) âyetini, Mü'minûn
suresinden bir âyeti: "Kim buna dair hiçbir delili bulunmaksızın Allah ile
birlikte başka bir ilâha ibadet ederse..." (el-Mu'minûn, 23/117) âyetini,
el-Cin suresinden de bir âyeti: "Doğrusu Rabbimizin şanı çok yücedir. O
ne bir zevce edinmiştir, ne de bir evlat." (el-Cin, 72/3) âyetini, Saffat
suresinin başından on âyet-i kerime, Haşr suresinden üç ayet-i kerime;
"De ki: O Allah'tır, bir ve tektir" (İhlas, 112/1) suresini ve Muavizeteyn
(Felak ve Nas) surelerini okudu. (Hasta olan) bedevi arap en ufak bir
rahatsızlığı olmaksızın iyileşmiş olarak kalktı.
Darimî'nin, Sünen'inde Fedâilu'l-Kur'ân bahsinde Abdullah b. Mesud
Radıyallahu anh'dan şöyle dediği rivayet edilmektedir: Peygamber
Sallallahu aleyhi vesellem'in ashabından bir adam, cinlerden bir adam
ile karşılaştı. Onunla güreşti ve insandan olan adam cinni yere yıktı.
Ashabdan olan adam ona: Gördüğüm kadarıyla sen çok zayıfsın, çok
cılızsın. Sanki senin iki kolcağızın köpek kolu gibidir. Siz cinler
topluluğu böyle misiniz, yoksa aralarından sadece sen mi böylesin?
Cinlerden olan:
“Hayır, Allah'a yemin ederim ki ben, onlar arasında iri yapılı birisi
sayılırım fakat benimle ikinci defa güreş”, dedi. Eğer beni yenersen
sana faydalı olacak bir şey öğretirim. “Evet” deyip (onunla güreşti ve
onu yenince ona): "Allah odur ki ondan başka hiçbir ilah yoktur. Diridir,
Kayyûmdur..." (el-Bakara, 2/255) âyetini okumasını biliyor musun?
dedi. İnsanlardan olan: “Evet” deyince, cin ona dedi ki: “Sen bu ayeti
bir evde okuduğun takdirde, mutlaka şeytan oradan eşek kokusunu
andıran bir koku çıkartarak çıkar gider. Sonra da sabah oluncaya kadar
bir daha oraya girmez.
2- Kızgınlık anında şeytandan Allah'a sığınmak ve abdest almaya özen
göstermek. Buna delil Muslim'in el-Birr ve’s-Sıla bölümünde rivayet
ettiği Süleyman b. Surad'ın şöyle dediğine dair hadistir: Peygamber
Sallallahu aleyhi vesellem'in yanında iki adam birbirlerine ağır sözler
söyledi. Birisinin gözleri kızarmaya, damarları şişmeye başladı.
Rasûlullah Sallallahu aleyhi vesellem şöyle buyurdu:
"Ben bir söz biliyorum, eğer onu söylese bütün bu hissettikleri ondan
gider. (Bu söz) eûzu billahi mineşşeytanirracim (kovulmuş şeytandan
Allah'a sığınırım) sözüdür." Bu sefer adam:
“Sen bende bir delilik mi görüyorsun?” dedi.
(Hadisin ravilerinden) Ebu'l-Alâ: "Bende... görüyor musun" dedi; fakat
"adam" lafzını zikretmedi.
İşte bu, kızgınlık halinde şeytandan Allah'a sığınmanın delilidir. Abdest
almanın deliline gelince, Ebû Dâvûd Edeb bahsinde Ebû Vail el-Kas'dan
şöyle dediğini rivayet etmektedir: Bizler Urve b. Muhammed es-
Sa’dî'nin yanına girdik. Bir adam onunla konuştu ve onu kızdırdı. Kalktı,
abdest aldı. Sonra abdest almış olarak geri döndü ve şöyle dedi: Bana
babam, dedem Atiye'den naklen anlattı, dedi ki: Rasûlullah Sallallahu
aleyhi vesellem buyurdu ki:
"Şüphesiz ki kızgınlık şeytandandır ve şüphesiz şeytan ateşten
yaratılmıştır. Ateş ise su ile söndürülür. Buna göre sizden herhangi bir
kimse öfkelenecek olursa abdest alsın."
3- Deve almak sırasında da aynı şekilde şeytandan Allah'a sığınmak:
Buna delil Malik'in Muvatta adlı eserinde Nikâh bahsinde zikrettiği Zeyd
b. Eslem'den rivâyet edilen Rasûlullah Sallallahu aleyhi vesellem'in
şöyle buyurduğuna dair hadis-i şeriftir:
"Sizden herhangi bir kimse bir kadın ile evlenir yahut bir cariye satın
alırsa, alnından yakalasın ve bereketli olması için dua etsin ve sizden
herhangi bir kimse bir deve satın aldığı vakit onun omuzu üzerine elini
koysun ve şeytandan Allah'a sığınsın."
Feyzu'l-Kadîr bu hadis-i şerifte deve satın alındığı vakit şeytandan
Allah'a sığınmanın teşvik edildiğini sözkonusu ettikten sonra şunları
söylemektedir: "Çünkü develer şeytanın bineklerindendir. O istiâzede
bulunulduğunu duydu mu hemen kaçar... İstiâze (Allah'a sığınma)
emrinin develerdeki güç, övünme ve büyüklenmeden ötürü verilmiş
olma ihtimali de vardır. İleride yüce Allah'ın izniyle geleceği gibi. O
takdirde böyle bir istiâze şeytanın sevdiği, emrettiği ve teşvik ettiği
böyle bir şerden, Allah'a sığınmak demek olur." [57]
4- Şeytanın namazda vesvese vermesi halinde Allah'a sığınmak ve sol
tarafa tükürür gibi yapmak. Buna delil Muslim'in Sahih'inde Selâm
bahsinde Ebu'l-Ala'dan kaydettiği şu rivayettir: Osman b. Ebi'l-Âs,
Peygamber Sallallahu aleyhi vesellem'e gelerek dedi ki:
“Ey Allah'ın Rasûlü, şeytan benimle namazım ve Kur'ân okumam arasına
giriyor ve benim namazımı karıştırıyor.” Rasûlullah Sallallahu aleyhi
vesellem şöyle buyurdu:
"O, Hanzeb adı verilen bir şeytandır. Onu hissettiğin vakit ondan Allah'a
sığın ve sol tarafına üç defa tükürür gibi yap." (Osman b. Ebi'l-Âs) dedi
ki: “Ben onu yaptım ve Allah onu benden giderdi.”
5- Mescide girildiği vakit şeytandan Allah'a sığınmak. Buna delil Ebû
Dâvûd'un, Sünen'inin Namaz bahsinde kaydettiği Hayve b. Şureyh'in
şöyle dediğine dair rivayettir. Ukbe b. Muslim ile karşılaştım. Ona:
Bana ulaştığına göre sen Abdullah b. Amr b. el-As'dan, o Peygamber
Sallallahu aleyhi vesellem'den mescide girdiği vakit:
“Koğulmuş olan şeytandan pek büyük Allah'a, onun kerim zatına ve
kadim sultanına sığınırım." dediğini rivayet etmişsin. (Abdullah b. Amr
b. el-Âs) dedi ki:
“Bu kadar mı” diye sordu. Ben:
“Evet” dedim. O dedi ki:
“Kişi bunu söyledi mi şeytan: Bu günün diğer bölümlerinde de benim
şerrimden korunmuş oldu, der.”
6- Helâya girildiği vakit erkek ve dişi şeytanlardan Allah'a sığınmak:
Buna delil Ebû Dâvûd'un Taharet bahsinde sahih bir senedle kaydettiği
hadisi şeriftir. Buna göre Peygamber Sallallahu aleyhi vesellem helaya
girdiği vakit:
“Allah'ım, ben sana erkek ve dişi şeytanlardan sığınırım." derdi. Burada
sözü geçen hubs ve habâis, Avnu'l-Ma’bud müellifinin belirttiği gibi
şeytanların erkekleri ve dişileridir.
7- Yemek esnasında besmele çekmek: Buna delil Muslim'in Sahih'inin
eşribe (içecekler) bahsinde naklettiği Huzeyfe Radıyallahu anh'ın şöyle
dediğine dair rivayetidir: Bizler Peygamber Sallallahu aleyhi vesellem
ile birlikte bir yemekte bulunduğumuz takdirde, Rasûlullah Sallallahu
aleyhi vesellem başlayıp da elini yemeğe uzatmadıkça, biz ellerimizi
uzatmazdık. Bir seferinde onunla birlikte bir yemekte bulunduk. Adeta
itilircesine küçük bir kız geldi. Elini yemeğe uzatmak istedi. Rasûlullah
Sallallahu aleyhi vesellem onun elini tuttu. Daha sonra yine itilircesine
bedevi bir arap geldi, onun da elini tuttu. Rasûlullah Sallallahu aleyhi
vesellem şöyle buyurdu:
"Şüphesiz şeytan üzerinde Allah'ın adı anılmayan yemeği kendisi için
helâl beller. Bu cariyeyi onun vasıtasıyla yemek kendisine helal olsun
diye getirdi. Ben onun elini tuttum. Daha sonra bu vasıta ile yemek
kendisine helâl olsun diye bu bedevî arabı getirdi, onun da elini
yakaladım. Nefsim elinde olana yemin ederim ki, onun eli bu cariyenin
eliyle birlikte benim elimin içindedir."
8- Cima halinde besmele çekmek ve Allah'ı zikretmek. Buna Muslim'in
Nikâh bahsinde rivayet ettiği İbn Abbas Radıyallahu anh'ın şöyle
dediğine dair kaydettiği hadis, delil teşkil etmektedir: Rasûlullah
Sallallahu aleyhi vesellem buyurdu ki:
"Onlardan herhangi bir kimse hanımına yaklaşmak istediği vakit:
“Allah'ın adıyla, Allah'ım şeytanı bizden uzaklaştır ve şeytanı bize ihsan
ettiğin rızıktan uzaklaştır" diyecek olur da bu (yaklaşma) sebeb(iy)le
onlardan bir çocuk takdir edilir ise, şeytan ebediyyen ona zarar
vermez."
9- Eve girildiği vakit yüce Allah'ı anmak: Buna delil Muslim'in Sahih'inde
Eşribe (içecekler) bahsinde zikrettiği Câbir b. Abdullah yoluyla gelen
hadistir. O Peygamber Sallallahu aleyhi vesellem'i şöyle buyururken
dinlemiştir:
"Adam evine girip te evine girdiğinde ve yemek yediğinde Allah'ın adını
anacak olursa şeytan: Sizin ne geceleyecek yeriniz vardır, ne de
yiyecek yemeğiniz, der. Ve eğer adam eve girerken Allah'ın adını
anmazsa şeytan: Gece kalacağınız yeri buldunuz, der. Eğer yemek
yediği vakit Allah'ın adını anmazsa: Hem gece kalacağınız yeri hem
akşam yemeğini sağladınız, der."
Ebû Dâvûd'un Sünen'inde eve girildiği vakit okunacak dua
kaydedilmiştir. O bu duayı Edeb bahsinde Ebu Malik el-Eş’arî'nin rivayet
ettiği bir hadis olarak kaydetmektedir. Ebu Malik dedi ki: Rasûlullah
Sallallahu aleyhi vesellem buyurdu ki:
“Adam evine girdiği vakit şöyle desin:
“Allah'ım, ben senden hayırlı girişi ve hayırlı çıkışı dilerim. Allah'ın
adıyla içeri girdik, Allah'ın adıyla dışarı çıktık ve Rabbimize tevekkül
ettik." Sonra da aile halkına selâm versin.”
10- Binek ve başkalarının tökezlemesi sırasında besmele çekmek:
Nitekim Ebû Dâvûd'un Sünen'inin Edeb bahsinde rivayet ettiğine göre
Ebu'l-Melih bir adamdan şöyle dediğini nakletmektedir: Peygamber
Sallallahu aleyhi vesellem'in terkisinde binek üzerindeydim. Bir binek
tökezledi. Ben:
“Körolasıca şeytan”, dedim. Peygamber şöyle buyurdu:
"Körolasıca şeytan deme! Çünkü böyle bir şey söylediğin vakit o bir ev
kadar olana kadar kendisini büyük görür ve benim gücümle oldu, der.
Fakat bunun yerine bismillah de. Bu şekilde söylediğin takdirde ise
şeytan sinek gibi oluncaya kadar küçülür.”
11- Evden çıkınca Allah'ı zikretmek. Buna delil Tirmizî'nin Deavât
bahsinde rivayet ettiği Enes b. Malik'in şu sözleridir: Rasûlullah
Sallallahu aleyhi vesellem buyurdu ki:
"Her kim evinden çıktığı vakit: “Bismillah tevekkeltu alallah la havle ve
lâ kuvvete illâ billah: Allah'ın adı ile Allah'a güvenip dayandım. Allah ile
olmadıkça hiçbir şeye takat getirilemez, güç getirilemez” derse ona:
Bu sana yeter ve sen korundun denilir ve şeytan ondan uzaklaşır,
gider."
Ebu İsa (Tirmizî) dedi ki: Bu hasen, sahih, garîb bir hadistir. Onu ancak
bu yolla biliyoruz.
12- Uyku sırasında Allah'ı zikretmeye gayret göstermek ve aksinden
sakınmak. Buna delil Tirmizî'nin Deavât bahsinde kaydettiği Abdullah b.
Amr Radıyallahu anh'ın şöyle dediğine dair hadistir. Rasûlullah
Sallallahu aleyhi vesellem buyurdu ki:
"İki haslet vardır ki; müslüman bir kimse bunları yerine getirecek olursa
mutlaka cennete girer. Haberiniz olsun, bu ikisi de kolay şeylerdir. Ama
bunlarla amel edenler azdır: Her namazın sonunda on defa subhanallah
der, on defa Allah'a hamdeder, on defa da Allah'ı tekbir eder.”
(Abdullah b. Amr) dedi ki: Ben Rasûlullah Sallallahu aleyhi vesellem'i
bunları eliyle sayarken gördüm. (Peygamber) buyurdu ki:
“İşte bunlar dil ile söylenecek yüzelli sözdür. (Beş vakit namazın
toplamında) Mizanda ise bunlar binbeşyüzdür ve eğer sen yatağına
çekilecek olursan yüz defa Allah'ı tesbih, tekbir eder ve ona
hamdedersin. İşte bunlar dil ile yüz defa söylenen sözlerdir. Mizanda
ise bunlar bin değerindedir. Sizden kim bir gün ve bir gecede
ikibinbeşyüz günah işler?” Ashab:
“Nasıl olabilir? Bu kadar yapamayız ki.” Peygamber şöyle buyurdu:
"Şeytan birinize namazda iken gelir, ona şunları şunları hatırla der ki,
başka bir yere yönelmesini sağlamak ister. Belki onun bu isteğini
yapmaz. Bu sefer o yatağında iken ona gelir ve o uykusunda dalıp
gidinceye kadar onu uyutmaya devam eder."
Ebu İsa (Tirmizî): Bu hasen, sahih bir hadistir, demiştir.
Hadisi aynı şekilde Taberî, el-Müzzemmil suresinin tefsirinde, İbn
Hibban Sahih'inde [58], İbn Mâce Sünen'inde [59] hepsi de Abdullah b.
Amr Radıyallahu anh'dan diye rivâyet etmişlerdir.